Viêm nướu loét hoại tử cấp tính là bệnh tổn thương cấp tính với các tổn thương đặc trưng là các sự loét và hoại tử ở vùng mô nướu.
Bệnh thường gặp ở những người có nguy cơ cao và dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm nướu miệng do virus Herpes gây ra.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh viêm nướu hoại tử cấp tính là sự bùng nổ với số lượng lớn các loại vi khuẩn gây bệnh tại nướu như Treponema spp., Selenomonas spp. Fusobacterium,Prevotella intermedia, Porphyromonas gingivalis ….
Triệu chứng
Trong số các bệnh nha chu, viêm nướu loét hoại tử cấp tính là bệnh có quá trình khởi phát bệnh diễn ra nhanh chóng (1-2 ngày) với các triệu chứng như:
– Sốt
– Mệt mỏi
– Biếng ăn
– Sưng hạch dưới hàm
Ảnh minh họa
– Xuất hiện các vết loét tại vùng viền nướu và nhú nướu:
Các tổn thương loét hoại tử tiến triển nhanh bắt đầu ở nhú nướu và lan sang viền nướu, tạo vết lõm ở trung tâm. Các vết loét hoại tử thường có hình đáy chén. Tổn thương có giới hạn rõ ràng và thường không lan tới nướu dính.
Giả mạc: trên vùng tổn thương hoại tử phủ một lớp màng màu trắng, được cấu tạo bởi bạch cầu, mô hoại tử, fibrin. Khi lớp màng giả được lấy đi sẽ làm lộ ra phần mô nướu thực sự dễ bị ra m.áu và rất đau.
Các vết loét thường có viền rõ ràng xung quanh
– Đau nhức vừa phải khi bệnh tiến triển nặng thì đau nhiều hơn, đau tăng khi ăn nhai, kèm theo tăng tiết nước bọt.
– Miệng rất hôi.
– Bệnh khởi phát và diễn tiến nhanh với các triệu chứng đặc trưng nhưng dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm nướu do Virus Herpes.
– Mức độ trầm trọng của bệnh không tương xứng với mức độ của cao răng và mảng bám như các trường hợp viêm nướu hay viêm nha chu thông thường khác
Đối tượng nguy cơ
Một số yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:
– Chế độ ăn uống kém, giảm protein trong chế độ ăn uống dẫn đến sự gia tăng nồng độ histamine và dẫn đến giảm bạch cầu đa nhân và lượng m.áu lưu nuôi nướu.
– Căng thẳng-Stress
Stress-Do làm rối loạn hocmon trong cơ thể dẫn đến sự đáp ứng yếu hơn của hệ thống miễn dịch trước vi khuẩn cũng như các thay đổi về thói quen và hành vi dẫn đến vệ sinh răng miệng kém và ăn uống không điều độ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Hút thuốc: Một trong những nguyên nhân chính gây bệnh
Catecholamin, epinephrine do nướu tiết ra do tác động của nicotine trong khói thuốc là sẽ làm giảm khả năng cấp m.áu tại nướu dẫn đến hoại tử nướu.
Ngoài ra những người nghiện hút thuốc thường sẽ hút thuốc nhiều hơn khi bị căng thẳng dẫn đến nguy cơ rất cao b.ị h.oại t.ử mô nướu.
– Thiếu vệ sinh răng miệng hoặc bệnh viêm nướu-viêm nha chu mạn tính
– Người suy giảm miễn dịch (HIV, tiểu đường)
Điều trị
Thời gian tiến triển thường không xác định. Căn cứ theo tình trạng mỗi người nha sĩ có thể :
Cách ly và làm khô tổn thương bằng gòn bông.
Giảm đau tại chỗ.
Lấy giả mạc và các cặn không dính ở bề mặt tổn thương.
làm sạch vùng tổn thương bằng nước ấm.
Có thể lấy cao răng trên nướu nông bằng máy siêu âm.
Cho người bệnh xúc miệng bằng hỗn dịch nước oxy già ấm 2 giờ/1 lần theo
công thức trộn một cốc nước ấm với Ôxy già 3% theo tỷ lệ 1:1.
Cho người bệnh xúc miệng Chlohexidine 0,12% , mỗi ngày 2 lần.
Trường hợp viêm nướu loét hoại tử trung bình, nặng, có hạch và các triệu chứng toàn thân thì dùng kháng sinh phối hợp nên sử dụng các phối hợp có metronidazole để đạt hiệu quả tốt hơn như Spiramycin và metronidazole kết hợp.
Lưu ý:
– Không được lấy cao răng dưới nướu hoặc nạo túi nướu vì có thể gây n.hiễm t.rùng m.áu.
– Các thủ thuật nhổ răng hoặc phẫu thuật quanh răng phải trì hoãn sau khi hết triệu chứng 4 tuần.
Phòng bệnh
Duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý.
Vệ sinh răng miệng đúng phương pháp.
Khám răng định kỳ 6 tháng một lần.
Hệ lụy nguy hiểm từ chế độ ăn kiêng nhiều người áp dụng
Nhịn ăn gián đoạn được quảng cáo giúp giảm cân nhanh và không ít người nổi tiếng áp dụng. Tuy nhiên, nhiều người sau khi ăn kiêng đã gặp những hệ lụy nguy hiểm.
Maria Rupprecht, 26 t.uổi, ở Mỹ, bị hấp dẫn bởi chế độ ăn kiêng có tên gọi phương pháp nhịn ăn gián đoạn. Cô nhanh chóng tin rằng đây là cách giảm cân hiệu quả và phù hợp nhất với mình bởi rất nhiều người nổi tiếng khác đã áp dụng.
Khi áp dụng chế độ ăn nhịn gián đoạn, cô gái cao 1m68 từ chối ăn mọi thứ từ sau 19h đến trưa ngày hôm sau. Sau 3 tháng, Maria giảm được 18 kg. Năm 2016 là thời điểm Maria gầy nhất, cô chỉ nặng 56,7 kg.
“Con sói đội lốt cừu non”
Nhưng sau đó, Maria phải đối mặt với hậu quả có thể nói là không thể tệ hơn. Cô được chẩn đoán mắc chứng biếng ăn. Maria bỏ lỡ những bữa tiệc sinh nhật, dịp gặp gỡ bạn bè thân thiết, lễ tốt nghiệp vì không muốn ăn ngoài thời gian cho phép.
Không những vậy, Maria luôn tự ti, mặc cảm, so sánh bản thân với người khác về mặt hình thể. Cô gái 26 t.uổi luôn thèm ăn và gặp áp lực về mặt tâm lý, stress. Sau nhiều năm áp dụng chế độ giảm cân bằng nhịn ăn gián đoạn, Maria đang hồi phục dần sức khỏe và ở mức trọng lượng an toàn. Cô cảnh báo một vài người bạn cũng đang áp dụng chế độ ăn kiêng này nhưng chưa nhận thấy hậu quả mà nó có thể gây ra.
Nhịn ăn gián đoạn là chế độ ăn kiêng gây tranh cãi, nhiều người gặp hệ lụy sau khi áp dụng. Ảnh: 123rf.
Nhịn ăn gián đoạn (intermittent fasting) là phương pháp tập trung vào thời điểm chúng ta nạp thực phẩm vào cơ thể. Theo Hopkins Medicine, với chế độ này, bạn chỉ được ăn trong một thời gian cụ thể, phải nhịn ăn trong một số giờ nhất định trong ngày. Phương pháp này được cho là có thể giúp cơ thể đốt cháy chất béo, từ đó giảm cân.
Nhiều ngôi sao nổi tiếng, triệu phú, người có sức ảnh hưởng của Hollywood và Thung lũng Silicon áp dụng phương pháp này khiến nó trở thành chế độ ăn kiêng được tìm kiếm nhiều nhất trên Google vào năm 2019.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ lo ngại về hậu quả nguy hiểm mà chế độ ăn kiêng này mang đến. “Đó là con sói đột lốt cừu non. Tôi ước chế độ ăn kiêng này được dán nhãn cảnh báo” – chuyên gia dinh dưỡng Tammy Beasley trả lời phỏng vấn của The Post.
Hệ lụy nguy hiểm
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y học New England năm 2019 cho thấy nó hiệu quả và giúp chúng ta cải thiện sức khỏe như giảm nguy cơ ung thư, cải thiện t.uổi thọ. Tuy nhiên, năm 2020, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine phản bác những quan niệm trước đó, cho rằng chế độ nhịn ăn gián đoạn đã bị thổi phồng hiệu quả, nó không có tác dụng như nhiều người vẫn lầm tưởng.
Dù vậy, các tranh cãi vẫn không thể ngăn nhiều người áp dụng chế độ ăn này. CEO của Twitter, tỷ phú Jack Dorsey chia sẻ ông ăn kiêng gián đoạn với chế độ chỉ ăn một bữa duy nhất trong khoảng thời gian từ 6h30 đến 21h. Cuối tuần, Dorsey thường xuyên không ăn thêm bất kỳ thực phẩm nào.
Nhiều người cảm giác họ như được truyền cảm hứng từ điều này và quyết định làm theo. Kristin White, 45 t.uổi, ở Seattle, Mỹ, thử nhịn ăn không liên tục vào tháng 11/2018. Bà chỉ cho phép mình ăn từ 15 đến 22h. Bữa ăn của White chỉ có một quả trứng luộc, táo, gà nướng, rau cho bữa tối. Sau đó, bà chỉ ăn thêm thanh protein hoặc ít bơ đậu phộng trước khi ngủ. Sau đó, người phụ nữ này giảm được 6,8 kg.
Nhịn ăn gián đoạn khiến nhiều người stress, rối loạn ăn uống… Ảnh: Freepik.
Nhưng “thành công” đó phải trả giá đắt. White chia sẻ bà phải vật lộn với cảm giác “kinh khủng”. Bác sĩ chẩn đoán người phụ nữ bị nhịp tim thấp đáng báo động và khuyên bà nên can thiệp y tế để tránh hậu quả đáng tiếc. Tháng 4/2019, White tới một trung tâm điều trị nội trú ở California. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bà mắc thêm chứng rối loạn ăn uống. Sau nhiều tháng chữa trị, White cuối cùng cũng khỏe mạnh trở lại, không còn biếng ăn.
Lynn Slawsky, Giám đốc điều hành Hiệp hội Quốc gia về Chứng biếng ăn và rối loạn liên quan, cho biết cơ thể bạn bị bỏ đói dài trong giai đoạn nhịn ăn gián đoạn. Kết quả là mọi người đối mặt nguy cơ bị rối loạn ăn uống hoặc cuồng ăn, kèm theo những vấn đề thể chất, tâm lý khác. Vị chuyên gia cảnh báo nhóm dân số dễ bị tổn thương có nguy cơ cao hơn, bởi họ vốn đã dễ bị rối loạn ăn uống.
Nghiên cứu ban đầu đã phát hiện nhịn ăn gián đoạn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, ung thư và bệnh tim. Tuy nhiên, theo chuyên gia dinh dưỡng Alissa Rumsey, ở New York, Mỹ, việc không ăn trong thời gian dài có thể làm tăng mức độ cortisol, hormone căng thẳng của cơ thể. Mức cortisol cao cũng liên quan đến việc tích trữ chất béo , điều này không lý tưởng nếu bạn đang cố gắng giảm cân.
Theo Business Insider , ăn kiêng nói chung có thể làm phát sinh chứng orthorexia, rối loạn liên quan nỗi ám ảnh về việc ăn uống lành mạnh. Một số người gặp tình trạng thiếu m.áu não.
Nhịn ăn gián đoạn có thể khiến một số người rơi vào tình trạng thiếu hụt calo, dẫn đến rụng tóc, k.inh n.guyệt không đều hoặc trễ, tắc. Nhiều trường hợp khác cảm thấy lạnh hơn bình thường do lượng đường trong m.áu thấp.
Cũng chính vì điều này, tiến sĩ khoa học thần kinh Mark Mattson, Đại học Johns Hopkins, Mỹ, người nghiên cứu chế độ nhịn ăn gián đoạn trong 25 năm, cảnh báo một số người tuyệt đối không ăn kiêng theo chế độ gián đoạn. Đó là t.rẻ e.m, thanh thiếu niên dưới 18 t.uổi; phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú; người mắc bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề về đường huyết; người có t.iền sử rối loạn ăn uống.
