Hải sản là món ăn nhiều dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe và được nhiều người ưa thích. Thế nhưng, trong một số loại hải sản lại chứa những chất khiến người sử dụng có nguy cơ bị ngộ độc.
Do đó, người dân cần cảnh giác, không nên ăn những loại hải sản lạ, chỉ ăn các loại hải sản còn tươi, được nấu chín và chắc chắn không có độc tố.
Điều trị cho một bệnh nhân tại quận 2 (thành phố Hồ Chí Minh) bị ngộ độc do ăn dạ dày cá mặt thỏ.
T.ử v.ong vì những loại hải sản lạ
Ngay trong tháng 9-2020, một nhóm 3 ngư dân ở huyện Vạn Ninh (tỉnh Khánh Hòa) đã lặn bắt được một số ốc biển lạ, vỏ có màu nâu với những chấm trắng. Sau đó, 3 ngư dân cho số ốc bắt được luộc ăn. Sau khi ăn khoảng 30 phút, cả 3 người xuất hiện triệu chứng tê môi, tê tay, tê chân, chóng mặt, buồn nôn và đau đầu. Một người đã t.ử v.ong sau đó, 2 người còn lại được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa và may mắn qua cơn nguy hiểm.
Sau sự việc trên, số mẫu ốc nói trên được chuyển đến Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam để xác định tên loài ốc, độc tố. Kết quả, trong tổng số 30 mẫu được phân tích, có 29 mẫu được xác định là loài ốc bùn răng cưa Nassarius papillosus và 1 mẫu vật thuộc loài ốc bùn bóng Nassarius glans. Đặc biệt, kết quả phân tích đã xác định hàm lượng lớn chất tetrodotoxin xuất hiện trong tất cả các mẫu vật của 2 loài ốc nêu trên.
Theo Viện Hải dương học, tetrodotoxin được biết là độc tố thần kinh, tác động lên hệ thần kinh trung ương của người và động vật bậc cao. Với độc tính cao gấp nhiều lần giới hạn an toàn thực phẩm biển trong mẫu phân tích, ước tính chỉ cần 5-10 cá thể ốc chứa lượng độc tố này có thể gây t.ử v.ong cho 1 người bình thường trong 30 phút cho đến vài giờ sau khi ăn. Do đặc tính bền nhiệt, bền axít, độc tố tetrodotoxin không bị p.hân h.ủy ở nhiệt độ cao khi chế biến nên có thể tồn tại trong các sản phẩm thức ăn đã được chế biến, thậm chí kể cả sản phẩm cấp đông, đóng hộp.
Trước đó, vào tháng 7-2020, tại huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) xảy ra 2 vụ ngộ độc thực phẩm do ăn cá hồng khiến 23 người nhập viện với các triệu chứng: Mệt, khó chịu, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, mạch loạn nhịp, chậm nhịp tim. Kết quả mẫu xét nghiệm được gửi về Viện Hải dương học Nha Trang, nhằm định danh loài cá và định lượng độc tố ciguatera trên mẫu thử. Mẫu cá hồng nguyên con và cá hồng cắt lát chứa chất ciguatera, vượt ngưỡng an toàn. Cá hồng là loại thủy sản ăn tảo. Chỉ có những loại cá hồng ăn phải một số loài tảo có chứa độc tố, chất độc được tích tụ trong cơ thể và có khả năng gây mất an toàn cho người sử dụng. Ngộ độc ciguatera từ cá là một loại ngộ độc do ăn phải cá biển đã tích tụ độc tố ciguatoxins trong chế độ ăn của chúng.
Cũng theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), hầu hết các trường hợp ngộ độc hải sản nặng nhập viện là do ăn phải những loài chứa độc tố mạnh. Ngoài ra, cũng có một số người bị trúng độc do sờ hoặc vô tình chạm vào những loài rắn biển, cá mặt quỷ, mực đốm xanh, ốc cối… nên bị chúng cắn, chích hoặc phóng tên độc. Các độc tố của con vật sẽ theo răng hoặc phóng ra xâm nhập cơ thể người qua vết thương gây ngộ độc.
Tránh ăn hải sản lạ, chưa được nấu chín kỹ
Bộ Y tế khuyến cáo người dân, trong trường hợp ngộ độc hải sản cần loại trừ chất độc ra khỏi cơ thể càng sớm càng tốt, trong đó nôn là biện pháp hiệu quả nhất. Người bị ngộ độc có thể dùng lông gà (rửa sạch bằng nước muối), sau đó đưa vào gần cuống họng sẽ có phản ứng nôn hoặc cũng có thể dùng ngón tay ngoáy họng. Sau khi đã nôn, người bệnh uống nước trà đường nóng, nước sắc lá sim, lá ổi… để bù nước rồi nhanh chóng đưa đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra, theo dõi tình trạng sức khỏe.
Để phòng ngừa ngộ độc hải sản, bác sĩ Lê Thị Hải, nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia cho rằng, người dân cần lưu ý khi mua hải sản phải bảo đảm tươi sống. Tuyệt đối không ăn hải sản đã c.hết vì chúng có thể tiết ra chất độc. Đối với cá, phải làm ngay khi còn tươi và bỏ toàn bộ lòng ruột vì trong ruột cá có nhiều vi khuẩn, có thể thấm nhanh vào thịt cá gây ngộ độc. Ngoài ra, không nên mua các hải sản có màu sắc khác thường. Bởi vì những loài hải sản sống trong vùng ô nhiễm thường có màu sắc khác với bình thường. Khi chế biến phải nấu chín kỹ, hải sản để đông lạnh trước khi chế biến phải rã đông, tránh tình trạng nấu chín không kỹ bên trong do chưa rã đông hết. Những người có cơ địa dị ứng khi ăn hải sản cần ăn từ từ ít một, nếu có các biểu hiện dị ứng thì phải ngừng lại ngay.
Còn bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cũng đưa ra lưu ý, biện pháp phòng, tránh ngộ độc thực phẩm tốt nhất là thực hiện ăn chín, uống sôi. Bởi lẽ, nhiều thực khách khoái khẩu với món lẩu hải sản, nhưng cần phải nhúng cho hải sản chín kỹ rồi hãy ăn. Nếu ăn hải sản chín tái thì nguy cơ mắc bệnh vẫn còn nguyên. Ngoài ra, thực khách cũng không nên ăn hải sản đã chế biến từ lâu mà chỉ ăn món ăn mới nấu chín, còn nóng sốt. Đối với những hải sản lạ, chưa từng ăn thì mọi người phải rất thận trọng, vì trong đó có thể chứa chất độc nguy hiểm mà chúng ta không lường trước được.
Dị ứng thời tiết nên kiêng ăn gì?
Bên cạnh việc bổ sung cho cơ thể các loại thực phẩm có lợi và cải thiện triệu chứng của dị ứng thời tiết thì người bệnh dị ứng thời tiết cũng nên cân nhắc một số loại thực phẩm có thể khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Một số loại thực phẩm dưới đây người bệnh dị ứng thời tiết cần biết để tránh:
1. Thịt bò, sữa bò và các chế phẩm từ sữa bò
Thực tế, thịt bò, sữa bò đều là thực phẩm có chứa casein và protein huyết thanh. Trong khi đó hai thành phần này lại làm tăng khả năng dị ứng ở con người đặc biệt xảy ra đối với t.rẻ e.m. Ngoài ra, hai loại chất này còn được tìm thấy trong một số loại động vật có vú.
Do đó, để giảm thiểu và cải thiện tình trạng ngứa ngáy, xảy ra triệu chứng nổi mẩn đỏ, các vết sẩn đỏ do dị ứng thời tiết gây ra thì người bị dị ứng thời tiết nên lựa chọn loại bỏ thực phẩm này ra khỏi thực đơn của mình.
2. Dị ứng thời tiết nên kiêng ăn hải sản
Các loại hải sản như: cua, tôm, ghẹ, hàu, sò, mực,… đây là nhóm thực phẩm có nguy cơ rất cao gây ra tình trạng dị ứng ở con người. Chưa kể, các loại hải sản còn khiến cho tình trạng dị ứng thời tiết trở nên nghiêm trọng hơn.
Các chuyên gia cho biết rằng thành phần chính của hải sản chính là protein parvalbumin, loại chất này làm tăng nguy cơ gây dị ứng và gây ra phản ứng đối với những người có cơ địa nhạy cảm cũng như hệ miễn dịch bị suy giảm.
Dị ứng thời tiết nên kiêng các loại hải sản – Ảnh Internet
Dấu hiệu cho biết bạn đang bị dị ứng hải sản ngoài tình trạng nổi mề đay diện rộng cơ thể còn bị ảnh hưởng đến các bộ phận khác như tiêu hóa, thậm chí có nhiều trường hợp có thể dẫn đến sốc phản vệ.
3. Đậu phộng
Dị ứng thời tiết nên kiêng ăn đậu phộng. Trong đậu phộng có chứa vicilin và albumin, hai loại thành phần này gây ra tình trạng bùng phát các triệu chứng dị ứng thời tiết hoặc khi ở nhiệt độ cao.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngưỡng gây ra phản ứng dị ứng đậu phộng là 1mg. Trong khi đó mỗi hạt đậu phộng có khối lượng trung bình từ 500mg – 1000mg. Điều này đồng nghĩa với việc, chỉ cần 1/1000 hạt đậu phộng cũng có nguy cơ gây ra tình trạng dị ứng. Vì thế, người bị dị ứng cơ địa đặc biệt các trường hợp người bị bệnh dị ứng thời tiết thì không nên dùng đậu phộng, điều này sẽ giúp người bệnh tránh được các triệu chứng của bệnh bùng phát dữ dội gây nguy hiểm đến sức khỏe.
4. Kiêng bia rượu và nước có gas
Những người bị dị ứng thời tiết nên tự chủ động tránh sử dụng các loại đồ uống như bia, rượu và nước uống có gas. Thời gian điều trị bệnh càng cần kiêng tuyệt đối không sử dụng vì các thành phần trong các loại thức uống này có thể kích thích vào các tế bào thần kinh và gây ra tình trạng nổi mẩn ngứa và sưng đỏ.
Nói không với rượu bia khi bị dị ứng thời tiết – Ảnh Internet
5. Một số lưu ý khác về dị ứng thời tiết nên kiêng
Ngoài các thực phẩm trên thì người dị ứng thời tiết nên kiêng như sau:
– Không tắm nước quá nóng hoặc quá lạnh.
– Có nhiều người dị ứng thời tiết kèm theo dị ứng phấn hoa, nên kiêng ra gió vì có thể gây ra tình trạng dị ứng phấn hoa trong gió.
– Hạn chế tối đa việc để cơ thể đổ quá nhiều mồ hôi.
– Không nên làm việc, để tinh thần căng thẳng, stress.
– Người bị bệnh dị ứng cần ngủ đủ giấc, việc ngủ không đủ giấc cũng làm trầm trọng hơn tình trạng dị ứng thời tiết.
Khi trẻ mắc bệnh dị ứng thời tiết thì cha mẹ cần nghiêm túc giúp trẻ thực hiện điều trị, kiêng cữ cẩn thận nhằm tránh khiến tình trạng dị ứng ở trẻ trở nên nghiêm trọng hơn và hạn chế các rủi ro xảy ra.
Những nhóm thực phẩm không nên ăn khi bị dị ứng thời tiết ở trên có thể giúp bạn lựa chọn một chế độ ăn uống hợp lý. Nếu mắc bệnh cần chủ động tuân thủ theo các biện pháp điều trị của bác sĩ chuyên khoa nhằm giảm và kiểm soát các triệu chứng của bệnh một cách tốt nhất. Ngoài ra, người bệnh có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ để xây dựng một chế độ ăn uống khoa học hơn.
